Rozród zwierząt domowych
Rozród zwierząt towarzyszących, czyli takich, które przebywają wraz z człowiekiem w jego domu, to temat obszerny i dość skomplikowany. Inaczej wygląda rozmnażanie najpopularniejszych zwierząt domowych, takich jak psy i koty, a inaczej szczurów czy szynszyli (zupełnie inną kwestią jest rozród zwierząt hodowlanych). W tym artykule przybliżymy Wam temat rozrodu tej pierwszej grupy zwierząt, ponieważ to właśnie im najczęściej pomagamy w powiększeniu rodziny.
Badania przed przystąpieniem do rozrodu
Oczywiście, cały proces rozrodu możemy zostawić naturze i pozwolić jej działać, jednak odpowiedzialny opiekun zwierzęcia nie będzie chciał dać dojść do głosu przypadkowi. Przemyślany rozród zwierząt rozpoczyna się zatem w gabinecie weterynaryjnym.
Pierwszym etapem jest wykonanie badań. Weterynarz określa jakie badania są konieczne, aby dokładnie ustalić w jakiej kondycji zdrowotnej jest zwierzak. Pierwsze badanie to oszacowanie ogólnego stanu zdrowia pupila, a także badanie palpacyjne (za pomocą dotyku) zewnętrznych narządów rodnych. W przypadku samców kolejnym krokiem jest laboratoryjna ocena jakości nasienia oraz sprawdzenie stężenia hormonów. Podczas badania nasienia pod mikroskopem oceniana jest koncentracja, ruchliwość, żywotność, ruch postępowy i morfologia plemników (co raz częściej badanie mikroskopowe jest zastępowane badaniem spektrofotometrycznym). U samic weterynarz bada stężenie hormonów w surowicy krwi. Jeżeli wyniki badań przyszłych rodziców są w normie lekarz ustala optymalny termin krycia.
Inseminacja zwierząt domowych
Alternatywą dla stosunku płciowego zwierząt jest zabieg inseminacji. Polega on na wprowadzeniu do dróg rodnych samicy pobranego wcześniej od samca nasienia. Ta metoda jest bezbolesnym i bezpiecznym zabiegiem, który pozwala uniknąć wielu chorób związanych z rozmnażaniem naturalnym. To świetne rozwiązanie w przypadku niechęci lub lęku samicy do samców, a także, gdy nie ma fizycznej możliwości krycia (uniemożliwiają to cechy fizyczne niektórych ras). Metoda ta daje także możliwość transportu nasienia zarówno na mniejsze jak i dalsze odległości (możliwy jest również transport międzynarodowy). Co ważne, inseminacji można dokonać nasieniem świeżym, konserwowanym w stanie płynnym lub mrożonym, z banku nasienia. Zaletą ostatniej opcji, czyli skorzystanie z banku nasienia, jest niewątpliwie to, że możemy dokonać wyboru najlepszego materiału genetycznego dla przyszłego miotu (przede wszystkim dzięki inseminacji możemy zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób genetycznych).
Ciąża zwierząt domowych
Po udanym unasiennieniu przychodzi czas na ciążę. Zazwyczaj ciąża u kotów trwa średnio 66 dni, a w przypadku psów około 58 – 68 dni. Aby mieć pewność, że zarówno przyszła mama, jak i jej młode będą zdrowe, zwierzę w ciąży powinno przebywać pod opieką weterynarza. Pierwszym podstawowym badaniem, jakie weterynarz wykonuje podczas trwania ciąży, zarówno u kotów jak i psów jest badanie USG. Pozwala ono określić, czy ciąża faktycznie ma miejsce (zdarzają się ciąże urojone) oraz czy płody są żywe. Kolejnym badaniem jest RTG, czyli prześwietlenie, które natomiast odpowiada na pytanie ile młodych znajduje się w macicy przyszłej mamy. W trakcie trwania ciąży zwierząt domowych określa się także poziom progesteronu, profil tarczycowy oraz wykonuje cytologię. Są to najlepsze narzędzia, które pozwalają przeprowadzić zwierzę przez okres ciąży oraz przygotować je do porodu.
Poród w domu
Weterynarz, który zajmuje się rozrodem zwierząt przyjmuje poród naturalny lub, w razie konieczności, wykonuje cesarskie cięcie. Opiekun może również samodzielnie przyjąć poród swojego zwierzaka. Jak się do tego przygotować?
Szykując zwierzę do porodu należy zapewnić mu czyste, duże i ciepłe legowisko. Tak przygotowane posłanie trzeba umieścić w cichym, wyłączonym z codziennego użytkowania miejscu, aby zwierzę miało więcej spokoju. Dobrze jest unikać przeciągów oraz silnego światła słonecznego, a obok posłania koniecznie postawić miskę ze świeżą wodą. Pod ręką warto mieć ręczniki papierowe i podkłady higieniczne, a w widocznym dla siebie miejscu umieścić numer do weterynarza, aby w razie komplikacji móc szybko zadzwonić.
Cesarskie cięcie u psa
W przypadku niektórych ras psów (buldog francuski, mops czy chihuahua) poród naturalny, ze względu na cechy fizyczne psa, jest niemożliwy. Wówczas lekarz prowadzący ciążę wyliczy i zaplanuje termin cesarskiego cięcia. Sprawnie przeprowadzone cesarskie cięcie pomaga suczce w szybszym dojściu do siebie. Dzięki temu rozwiązaniu weterynarz jest także w stanie szybciej zareagować na ewentualne komplikacje porodowe i zminimalizować utratę szczeniąt. Cesarskie cięcie wykonuje się również w przypadku stwierdzenia wystąpienia patologii ciąży (zaburzenia budowy anatomicznej szczeniąt oraz zaburzenia równowagi hormonalnej).
Każdy z tych etapów rozrodu to ważny i zawiły proces. Od badania nasienia i inseminacji, po ciążę i sam poród – każdy moment bywa stresujący i pełen obaw. Dlatego decydując się na powiększenie Waszej zwierzęcej rodziny wybierzcie klinikę weterynaryjną, do której macie pełne zaufanie oraz która odpowie na Wasze wszystkie pytania. W końcu jest to również czas radosnego oczekiwania – zadbajcie o to, aby cieszyć się tym razem z Waszymi pupilami.
